PGS.TS. Trần Quốc Khánh
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao là một xu thế tất yếu. Bởi vì đầu tư vào sản xuất nông nghiệp công nghệ cao nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng phát triển của xã hội, đó là tăng năng suất cây trồng, vật nuôi, nâng cao chất lượng và tạo ra sản phẩm sạch, đảm bảo vệ sinh, tiết kiệm quỹ đất…. Tuy nhiên để có thể ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp cần có các điều kiện tiên quyết như: khả năng tài chính, khả năng tiếp thu và ứng dụng, trình độ khoa học công nghệ và cơ chế chính sách. Căn cứ vào các điều kiện trên đây và dựa vào hoàn cảnh cụ thể của nước ta, có thể đưa ra một số biên pháp chủ yếu để phát triển nông nghiệp công nghệ cao ở Việt Nam như sau: Áp dụng những thành tựu khoa học - công nghệ cao; Nghiên cứu và học tập kinh nghiệm về nông nghiệp công nghệ cao của các nước; Phát triển các hình thức liên kết, hợp tác thích hợp; Hoàn thiện chính sách và các hoạt động quản lý vĩ mô đối với nông nghiệp,... Trong quá trình thực hiện nông nghiệp công nghệ cao cần phải giải quyết tốt các mối quan hệ giữa các giải pháp, phù hợp với điều kiện tự nhiên và kinh tế của từng vùng, từng địa phương, từng cơ sở sản xuất kinh doanh nông nghiệp.
- Vai trò Nông nghiệp công nghệ cao
Sản xuất nông nghiệp cũng như các ngành khác luôn luôn phải gắn liền với việc ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ mà với bản chất của nó, khoa học công nghệ lại không ngừng phát triển. Như vậy ở mỗi giai đoạn phát triển khác nhau khoa học công nghệ lại có sự phát triển khác nhau và theo quy luật của sự phát triển thì giai đoạn sau bao giờ cũng cao hơn giai đoạn trước. Trong giai đoạn hiện nay khi mà cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đã và đang diễn ra thì khoa hoc công nghệ nói chung và khoa học công nghệ trong lĩnh vực nông nghiệp nói riêng đã có sự phất triển ở trình độ rất cao. Vì vậy việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp là tất yếu. Điều này cho thấy Nông nghiệp công nghệ cao không phải là quá trình độc lập, riêng rẽ mà nó chỉ là một trong những quá trình phát triển tiếp tục của nông nghiệp trong giai đoạn hiên nay.
Thuật ngữ công nghệ cao (HighTech) hiện đang được sử dụng rộng rãi trên thế giới không chỉ trong ngành nông nghiệp mà còn ở các ngành khoa học công nghệ khác. Hiện có nhiều định nghĩa khác nhau về khái niệm này. Nhìn chung, mọi người nhất trí rằng thuật ngữ công nghệ cao dùng để chỉ một công nghệ (technology) hay một kỹ thuật (technique) hiện đại, tiến tiến được áp dụng vào quy trình sản xuất nhằm tạo ra sản phẩm có năng suất, chất lượng cao, giá thành hạ.
Có thể khẳng định quốc gia nào cũng muốn ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp nhất là trong điều kiện hội nhập quốc tế và biến đổi khí hậu. Như vậy nông
nghiệp công nghệ cao ở Việt Nam là tất yếu trong giai đoạn hiện nay. Vai trò của nông nghiệp công nghệ cao thể hiện trên các mặt chủ yếu sau đây:
- Nông nghiệp công nghệ cao là cơ sở để sử dụng hợp lý nguồn lực đất đai
Lịch sử phát triển ngành Nông nghiệp đã trải qua hàng ngàn năm và cho đến nay vẫn cho thấy đây là ngành đóng vai trò vô cùng quan trọng của mọi quốc gia trên thế giới. Vì vậy phát triển nông nghiệp là một tất yếu khách quan. Để phát triển ngành Nông nghiệp, tất cả các quốc gia đều có mục tiêu là tăng về sản lượng và chất lượng của nông sản. Tuy nhiên đối với ngành nông nghiệp để làm được điều đó đất đai đóng vai trò cực kì quan trọng. Bởi vì năng suất và sản lượng cây trồng, phụ thuộc rất nhiều vào số lượng và chất lượng đất đai.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra cho nông nghiệp Việt Nam nói riêng và tất cả các nền nông nghiệp trên thế giới nói chung là đều phải đương đầu với tình trạng khan hiếm về tài nguyên đất trong khi nhu cầu xã hội về nông sản tăng lên vô hạn. Sự khan hiếm về tài nguyên đất, nhất là đất nông nghiệp vì các lý do sau đây: Do bị giới hạn bởi ranh giới của từng loại đất, ranh giới vùng miền, từng quốc gia. Mặt khác quá trình công nghiệp hoá và đô thị hoá ở các quốc gia ngày một gia tăng làm suy giảm diện tích đất dành cho Nông nghiệp. Trong khi đó do sự biến đổi khí hậu mà phần diện tích đất bị nhiễm phèn, nhiễm mặn, sa mạc hoá có xu hướng tăng lên. Với những lý do chủ yếu như trên thì sự khan hiếm đất nông nghiệp tất yếu sẽ xuất hiện. Vậy làm thế nào để tăng sản lượng trong điều kiện đất nông nghiêp ngày càng hạn hẹp. Một trong những cách giải quyết hữu hiệu nhất để phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững chính là nông nghiệp công nghệ cao. Chỉ trên cơ sở nông nghiệp công nghệ cao mới sử dụng hợp lí nguồn lực đất đai, nhằm đáp ứng yêu cầu xã hội về nông sản hàng hóa. Như vậy nông nghiệp công nghệ cao là cách sản xuất làm tăng sản lượng nông nghiệp mà không cần tăng diện tích đất sử dụng.
Đây là ý nghĩa vô cùng quan trọng của nông nghiệp công nghệ cao, đặc biệt đối với các nước đất chật, người đông và đang phát triển như Việt Nam. Thực tế cho chúng ta thấy Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, do đó Việt nam đang phải thực hiện một trong những mục tiêu rất quan trọng, đó là Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa và gắn liền với nó là đô thị hóa. Để thực hiện được mục tiêu đó, trong thời gian qua Việt Nam đã phải lấy đi nhiều diện tích đất nông nghiệp để xây dựng các khu công nghiệp, khu đô thị và xây dựng nhiều hệ thống kết cấu hạ tầng, điều đó đã làm cho diện tích đất nông nghiệp giảm nhiều. Bên cạnh đó những nguyên nhân khách quan và chủ quan khác như đã nêu ở trên cũng làm cho đất nông nghiệp giảm đi nhanh chóng. Trong khi đó Việt nam lại là quốc gia có quy mô dân số đông, mật độ dân số tính trên một đơn vị diên tích vào loại cao nhất thế giới. Vì vậy đối với Việt Nam không có con đường nào khác ngoài đẩy mạnh thâm canh, đặc biệt nông nghiệp công nghệ cao để tăng năng suất và sản lượng, khi mà sự khan hiếm về tài nguyên đất, nhất là đất nông nghiệp đã và đang xuất hiện.
Nông nghiệp CNC để tăng năng suất với nâng cao chất lượng sản phẩm
Tăng năng suất là kết quả tất yếu của quá trình thâm canh nông nghiệp nói chung và nông nghiệp công nghệ cao nói riêng. Tăng năng suất là rất cần thiết trong mọi giai đoan phát triển của xã hội loài người, bởi vì năng suất là một trong hai nhân tố làm tăng sản lượng (Sản lượng = Diện tích x Năng suất) và như vậy có tăng năng suất thì xã hội loài người mới có đủ nông sản hàng hóa phục vụ nhu cầu ngày càng tăng lên của mình. Điều này lại càng quan trọng trong giai đoạn hiện nay, khi mà quỹ đất đai dùng cho sản xuất nông nghiệp ngày càng khan hiếm. Mặt khác hiện nay rất nhiều nước đang phát triển thiếu đói rất trầm trọng mà nguyên nhân cơ bản của nó là sản xuất nông nghiệp với kỹ thuật lạc hậu năng suất cây trồng, vật nuôi thấp. Tất cả những vấn đề trên đây đặt ra cho các quốc gia trên thế giới là phải đầu tư nông nghiệp công nghệ cao tăng năng suất cây trông, vật nuôi để tăng sản lượng nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân. Tuy nhiên việc tăng năng suất cây trồng, vật nuôi trong điều kiện nông nghiệp công nghệ cao hiện nay đã và đang đặt ra một vấn đề cần giải quyết là phải gắn tăng năng suất với nâng cao chất lượng sản phẩm.
Trong thực tế nếu như bài toán tăng năng suất đã được các nhà khoa học và các nhà sản xuất nông nghiệp triển khai và thực hiện khá tốt, thì bài toán về chất lượng sản phẩm đã và đang đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết. Đối với sản phẩm nông nghiệp có nhiều tiêu chí đánh giá chất lượng sản phẩm, song có hai tiêu chí quan trọng, đó là giá trị dinh dưỡng và độ an toàn vệ sinh thực phẩm. Về giá trị dinh dưỡng của của nông sản qua dầu tư nông nghiệp công nghệ cao tuy đã được nâng cao, nhưng cũng chưa bằng các sản phẩm tự nhiên (nhất là về hương vị và độ rắn chắc của sản phẩm). Ví dụ gà nuôi công nghiệp trong chuồng giá trị chưa bằng gà thả vườn. Chính vì nhược điểm này cho nên trong thực tế người ta đã kết hợp nuôi gà bằng thức ăn công nghiệp, nhưng thả vườn, để nâng cao chất lượng của gà nuôi công nghiệp. Còn về tiêu chí vệ sinh an toàn thực phẩm, các nhà sản xuất nông nghiệp phải tuân thủ các quy trình, quy định sản xuất theo hướng nông nghiệp sạch (ví dụ VietGAP). Về lâu dài cần hạn chế và xóa bỏ việc sử dụng hóa chất, khuyến khích các nhà sản xuất sử dụng các chế phẩm sinh học, sản xuất nông nghiệp hữu cơ.
- Nông nghiệp công nghiệp cao cho phép gắn hiệu quả kinh tế với bảo vệ môi trường
Đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao là tăng thêm các yếu tố đầu vào trên một đơn vị diên tích để tăng sản lượng. Tuy nhiên trên cùng đơn vị diện tích mức tăng thêm đầu vào phải hợp lí để mức tăng thêm về sản phẩm hay giá trị sản phẩm nhanh hơn, từ đó mới có hiệu quả kinh tế. Kết quả cuối cùng để xem xét hiệu quả của nông nghiệp công nghệ cao là giá trị sản phẩm thu được có lớn hơn giá đầu vào và chi phí đầu tư thêm. Đôi khi, có tăng thêm sản phẩm nhưng giá lại không tăng hoặc giảm, nông nghiệp công nghệ cao đó không hiệu quả. Do đó, tiến hành nông nghiệp công nghệ cao không phải là quá trình đầu tư thêm bằng mọi giá, mà phải tính toán và đặc biệt phải gắn liền với điều kiện thị trường về đầu vào và đầu ra một cách cụ thể để nâng cao hiệu quả kinh tế.
Nâng cao hiệu quả kinh tế là một quy luật tất yếu để tồn tại trong cơ chế thị trường. Song trong giai đoạn hiện nay một mục tiêu khác mà tất cả các nhà sản xuất kinh doanh phải hướng tới là phải bảo vệ môi trường sinh thái, bảo vệ sự tồn tại cho chính con người. Để làm được điều này các cơ sở kinh doanh nông nghiệp phải thực hiện nghiêm chỉnh các quy trình quy định trong sản xuất, chế biến và lưu thông sản phẩm. Trong nông nghiệp công nghệ cao phải phải thực hiện tốt quy trình sản xuất theo hướng sạch, phải hạn chế việc sử dụng hóa chất, phải bảo vệ đất trên cơ sở thân canh và luân canh cây trồng và áp dụng các chế độ canh tác hợp lý trên từng loại đất,… Về phía nhà nước cũng cần có các chính sách hỗ trợ cho các cơ sở sản xuất và tiêu thụ các sản phẩm sạch và tăng cường kiểm tra giám sát việc thực hiên các quy định về bảo vệ môi trường,…
- Điều kiện để thực hiện nông nghiệp công nghệ cao
Phát triển nông nghiệp công nghệ cao là rất cần thiết đối các quốc gia trên thế gới và đặc biệt quan trọng đối với Việt Nam. Tuy nhiên để có thể ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp công nghệ cao cần có các điều kiện tiên quyết như: khả năng tài chính, khả năng tiếp thu và ứng dụng, trình độ khoa học công nghệ và cơ chế chính sách. Trước hết nói về trình độ khoa học công nghệ: Công nghệ cao là sản phẩm của một trình độ khoa học công nghệ cao, hiện đại, chẳng hạn như các sản phẩm như giống cây, giống con có năng suất cao, chất lượng tốt thích nghi với điều kiện của từng vùng chỉ có được ở các nước có trình độ khoa học công nghệ phát triển, tất nhiên trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, các quốc gia có thể nhập khẩu các sản phẩm mà mình không có, nhưng việc nhập khẩu cũng có những điều kiện ràng buộc của nó, đó là tính chủ động, tính thích nghi của sản phẩm, chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm,…Như vậy sản xuất hay nhập khẩu công nghệ cao cũng chỉ có hiệu quả ở các quốc gia có trình độ khoa học công nghệ nhất định.
Cơ chế chính sách là một nhân tố quan trọng tác động đến khả năng ứng dụng công nghệ cao vào thực tế sản xuất. Cơ chế chính sách đúng, hợp lý, tạo điều kiện sẽ có nhiều cơ sở sản xuất kinh doanh đầu tư và ứng dụng công nghệ cao.
Khả năng tài chính là điều kiện tiên quyết để nhà nước và các cơ sở kinh doanh đầu tư ứng dụng công nghệ cao. Tất nhiên trong một cơ chế cởi mở các cơ sở kinh doanh vẫn có thể vay vốn để đầu tư nông nghiệp công nghệ cao cao, khi họ cảm thấy đây là một xu hướng có lợi, dĩ nhiên điều này lại phụ thuộc và khả năng tiếp thu và ứng dụng của từng người, từng cơ sở kinh doanh.
Nhìn từ những điều kiên cơ bản trên đây, có thể thấy ở Việt Nam có những thuận lợi cơ bản để phát triển nền nông nghiệp công nghệ cao, đó là các chủ trương của Đảng về phát triển Nông nghiệp thể hiên rõ nết qua nghị quyết của các kỳ Đại hội Đảng, đặc biệt là Nghị quyết 26 - NQ/T.Ư Về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Trên tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết 26, Chính phủcũng đã ban hành một loạt các văn bản như: Nghị định 41/2010/NĐ-CP, Nghị định 61/2010/NĐ-CP và gần đây là Nghị quyết 30/NQ-CP ngày 07/3/2017 nhằm khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn với các chính
sách hỗ trợ đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn. Tại Hội nghị Xây dựng nền công nghiệp nông nghiệp Việt Nam ngày 18 tháng 12 năm 2016, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã quyết định dành gói tín dụng khoảng 50 – 60 nghìn tỷ đồng và sau đó tăng lên 100.000 tỷ đồng cho phát triển nông nghiệp sạch và công nghệ cao với cơ chế vay thuận lợi, thông thoáng nhất. Tuy nhiên với một nền nông nghiệp còn lạc hậu, với hơn 10 triệu hộ nông dân và vài tram nghìn trang trại quy mô nhỏ, đất đai manh mún, phân tán, khả năng tài chính còn hạn chế thì quá trình đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao sẽ có nhiều khó khăn phức tạp nhất định, đòi hỏi phải có nhiều giải pháp đồng bộ và quyết liệt để giải quyết.
- Những giải pháp chủ yếu
- Áp dụng những thành tựu khoa học - công nghệ cao
Việc áp dụng các tiến bộ khoa học - công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp là điều kiện có tính chất quyết định để nâng cao hiệu quả của nông nghiệp công nghệ cao. Từ thực tiễn sản xuất nông nghiệp của nhiều nước trên thế giới trong nhiều năm qua cho thấy muốn nông nghiệp công nghệ cao có hiệu quả cần tập trung đầu tư vào các yếu tố công nghệ chủ yếu sau:
- Nâng cao chất lượng giống phù hợp với điều kiện cụ thể của từng vùng
Việc tạo ra và đưa vào sử dụng các giống mới có năng suất cao, chất lượng tốt phù hợp với điều kiện của từng vùng và thích ứng với sự biến đổi của môi trường đang trở thành một trong những nội dung quan trọng của cách mạng khoa học - công nghệ trong nông nghiệp của thế giới. Trong những năm gần đây những thành tựu to lớn đã đạt được về việc tạo ra những giống mới và đưa vào sản xuất đại trà đã thu được nhiều kết quả tốt, tuy nhiên ở nước ta cho đến nay vẫn chưa đảm bảo đủ số lượng và chất lượng giống tốt cho nông nghiệp. Bộ nông nghiệp và PTNT cần xây dựng và từng bước hoàn thiện hệ thống giống từ địa phương đến Trung ương. Các cơ sở nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cần chọn lọc và bình tuyển các giống địa phương, tiến hành lai tạo các giống cây trồng và gia súc thích hợp với điều kiện tự nhiên và kinh tế nước ta cho năng suất cao và thích ứng với sự biến đổi của khí hậu. Các công ty gống cây trồng vật nuôi tranh thủ nhập (có thử nghiệm) những giống tốt của thế giới có khả năng phát triển và cho năng suất cao ở nước ta
- Đảm bảo cung cấp nguồn nước sạch tiết kiệm và có hiệu quả
Nước là cơ sở đầu tiên của sự sống, vì vậy để phát triển sản xuất nông nghiệp tất yếu phải đầu tư nâng cấp và hoàn thiện hệ thống thủy lợi đảm bảo tưới tiêu nước hợp lý phù hợp với các loại cây trồng và vật nuôi. Hệ thống thủy lợi ở nước ta lâu nay chỉ tập trung cho phát triển cây lúa nước, còn các cây trồng khác chưa được chú trọng đúng mức. Ngay đối với cây lúa nước vẫn có nhiều điểm chưa hợp lý. Vì vậy trong giai đoạn hiên nay. Bộ Nông nghiệp và PTNT cần đầu tư hoàn thiên hệ thống thủy lời cho từng vùng, cho từng loại cây trồng, trong đó cần chú trọng các vùng khô hạn, vùng bị xâm ngập mặn,…
- Sử dụng tốt vấn đề phân bón
Để tăng nhanh năng suất, ngoài các yếu tố chủ yếu như: nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm,... phải chú ý cung cấp thêm phân bón cho các loại cây trồng. Việc tăng cường phân bón không những có tác dụng làm tăng năng suất cây trồng, còn có ảnh hưởng đến khả năng của cây trồng trong việc hạn chế tác hại của thiên tai, tăng chất lượng và giá trị của sản phẩm. Vì thế trong quá trình đầu tư cho nông nghiệp công nghệ cao nhà nước cần bảo đảm đủ số lượng, chất lượng cao và cơ cấu phân bón hợp lý bao gồm cả phân hữu cơ, phân vi sinh và phân vô cơ. Các cơ sở sản xuất kinh doanh nông nghiệp phải thực hiện chế độ bón phân có căn cứ khoa học phù hợp với từng loại đất và từng giai đoạn phát triển của cây trồng.
- Phòng trừ sâu bệnh và dịch bệnh có kiểm soát và có hiệu quả
Điều kiện khí hậu và thời tiết ở nước ta rất thuận lợi cho việc trồng trọt và chăn nuôi, nhưng đồng thời sâu bệnh và dịch bệnh dễ phát sinh, phát triển và lây lan. Sâu bệnh phá hoại gây tổn thất lớn đến thu hoạch mùa màng. Vì vậy công tác bảo vệ cây trồng và gia súc là vấn đề quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp nói chung và nông nghiệp công nghệ cao nói riêng. Để làm tốt công tác trên cần nắm vững quy luật diễn biến của khí hậu thời tiết và quy luật phát sinh và phát triển của sâu bệnh và dịch bệnh để tìm biện pháp phòng trừ có hiệu quả. Phòng trừ sâu bệnh và dịch bệnh phải kết hợp hợp lý biện pháp hóa học, sinh vật học và các biện pháp kỹ thuật trong trồng trọt và chăn nuôi. Trong điều kiện hiện nay nhà nước cần tăng cường biện pháp giám sát và xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm nhằm đảm bảo vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường sinh thái.
- Áp dụng cơ giới hóa và tự động hóa
Cơ giới hóa và tự động hóa là phương pháp sản xuất hiện đại mà tất cả các ngành các lĩnh vực đều phải đều phải đầu tư mua sắm, trang bị để nâng cao năng suất và hiệu quả. Vì vậy các cơ sở sản xuất kinh doanh nông nghiệp công nghệ cao tất yếu phải áp dụng cơ gới hóa và tự động hóa để nâng cao năng suất và hiệu quả của nông nghiệp.
Tất cả những biện pháp trên khi tiến hành sản xuất phải xây dựng thành quy trình sản xuất cho từng loại cây trồng và con gia súc phù hợp với điều kiện tự nhiên và kinh tế cụ thể từng địa phương nhằm phát huy tác dụng tối đa những yếu tố tự nhiên và cơ sở vật chất sẵn có để nâng cao năng suất và hiệu quả của nông nghiệp công nghệ cao.
- Nghiên cứu và học tập kinh nghiệm về nông nghiệp công nghệ cao của các nước
Trong những năm vừa qua các nước công nghiệp phát triển và nhiều nước khác trên thế giới đã rất quan tâm đến phát triển nông nghiệp công nghệ cao.Vì vậy các nước đó đã tập trung đầu tư vào nông nghiệp và họ đã nhận được những thành quả vô cùng to lớn tăng nhanh năng suất, sản lượng và tăng hiệu quả kinh tế trên một dơn vị diên tích, đảm bảo an ninh lương thực, an toàn vệ sinh thực phẩm và góp phần bảo vệ môi trường sinh thái. Trong các nước nói trên, Israel và Nhật Bản là những quốc gia nổi bật và rất đáng quan tâm học hỏi.
Kinh nghiệm phát triển nông nghiệp trên cơ sở nông nghiệp công nghệ cao cao ở Israel giải thích các lý do, trong đó chủ yếu là vai trò của khoa học và công nghệ cao đã mang lại thành công trong nông nghiệp không chỉ ở hiện tại mà cả tương lai cho đất nước này,… Thành công đó nhờ vào các thành quả: Nghiên cứu và phát triển, Cơ giới hóa và công nghệ nông nghiệp, Sự can thiệp của Chính phủ,…mà nước này đã áp dụng.
Trong các thành công mà Israel áp dụng thì các chương trình nghiên cứu nhằm gia tăng lượng nước để tưới tiêu trong điều kiên khô hạn đang được tiến hành rất đáng ghi nhận, đặc biệt là chương trình tưới tiêu nhỏ giọt, hay tăng lượng nước mưa (tạo mưa nhân tạo), khử mặn trong nước và sử dụng các hệ thống lọc nước để tái sử dụng. Các nghiên cứu mới đã dẫn tới việc khai thác nước mặn ở các bể chứa nước khổng lồ tại sa mạc Negrev, dùng cho một số giống cây phù hợp.
Phát triển các hình thức liên kết, hợp tác thích hợp
Liên kết, hợp tác là một quá trình tất yếu của sản xuất hàng hóa. Vì vậy nếu biết tổ chức liên kết lại với nhau để phát huy thế mạnh, khắc phục những mặt yếu, bổ sung lẫn nhau thì cũng tạo nên những khả năng to lớn để thực hiện nông nghiệp công nghệ cao có hiệu quả. Sự liên kết kinh tế không chỉ đóng khung giữa các đơn vị sản xuất với nhau mà còn được mở rộng ra giữa sản xuất, chế biến, lưu thông, tiêu thụ. Các trang trại, hộ nông dân liên kết với các hợp tác xã như HTX tiêu thụ, HTX dịch vụ kỹ thuật, quỹ tín dụng nhân dân,... tạo điều kiện để các đơn vị sản xuất tích tụ đất đai,vốn mở rộng sản xuất, tăng cường đầu tư cho nông nghiệp công nghệ cao.
Có thể thấy, liên kết trong sản xuất nông nghiệp có tầm quan trọng đặc biệt trong phát triển kinh tế và rất cần thiết trong thời điểm hiện nay. Để phát huy những lợi thế trong liên kết sản xuất nông ngiệp, trong thời gian tới cần đẩy mạnh nghiên cứu, đề xuất phát triển và tăng cường liên kết phải xuất phát từ quan điểm phát triển chuỗi nông sản hàng hóa, nhất là chuỗi giá trị nông sản chất lượng cao. Cần phải thống nhất và chú ý đồng bộ tất cả các khâu từ sản xuất đến người tiêu dùng.
- Hoàn thiện chính sách và các hoạt động quản lý vĩ mô đối với nông nghiệp
Nông nghiệp công nghệ cao là vấn đề phức tạp đòi hỏi phải không ngừng hoàn thiên chính sách và cải tiến công tác lãnh đạo và chỉ đạo trong quá trình thực hiện. Trước hết là cán bộ trực tiếp lãnh đạo, phải không ngừng nâng cao trình độ khoa học - kỹ thuật và quản lý kinh tế, phải nhạy bén giải quyết tốt các vấn đề mới nảy sinh trong nông nghiệp và trong quá trình thực hiện nông nghiệp công nghệ cao. Đồng thời cán bộ lãnh đạo phải không ngừng nâng cao phương pháp công tác và tinh thần trách nhiệm đối với công việc trên cơ sở đó mới giải quyết đúng đắn các mối quan hệ trong công tác lãnh đạo sản xuất, lãnh đạo và chỉ đạo nông nghiệp công nghệ cao.
Việc không ngừng hoàn thiện các chính sách kinh tế của Nhà nước đối với sản xuất nông nghiệp cũng là một biện pháp rất quan trọng để đẩy mạnh nông nghiệp công nghệ cao ở nước ta cần phải được quan tâm đúng mức. Từ trước đến nay Đảng, nhà nước ta rất quan tâm đến phát triển nông nghiệp và hiện nay cũng rất quan tâm đến phát triển nông
nghiệp công nghệ cao. Đây là những tín hiệu rất tốt, tuy nhiên thời gian tới cần tiếp tục hoàn thiên các chính sách liên quan đến phát triển nông nghiệp công nghệ cao như chính sách đất đai, tín dụng, thuế,… và đẩy nhanh cải cách thủ tục hành chính để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước đấu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao.
Trong quá trình thực hiện nông nghiệp công nghệ cao cần phải giải quyết tốt các mối quan hệ giữa các giải pháp nêu trên, phù hợp với điều kiện tự nhiên và kinh tế của từng vùng, từng địa phương, từng cơ sở sản xuất nông nghiệp.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ 7 (khóa X). Nghị quyết số 26 - NQ/T.Ư Về nông nghiệp, nông dân, nông thôn
- Nông nghiệp Israel trong thế kỷ 21. Tạp chí tia sáng 27/7/2010.
- Nông nghiệp công nghệ cao, chính sách nhiều, thụ hưởng thực tế rất ít. Truy cập từ http://vietstock.vn/2017/02/nong-nghiep-cong-nghe-cao-chinh-sach- nhieu-thu-huong-thuc-te-rat-it-768-519768.htm